Hai tập thể với triết lý chơi bóng mới mẻ nhưng rõ ràng nhất Euro 2024 sẽ có dịp so găng trực tiếp ngay vòng tứ kết.
Từ đối đầu…
Tây Ban Nha và Đức là cái nôi của hai trường phái chiến thuật bóng đá tiếng tăm nhất suốt một thập kỷ qua. Tại xứ sở bò tót, người ta phát cuồng về Tiki-Taka và El Juego de Posición – lối chơi định hướng vị trí. Giữ quả bóng trong chân, đưa nó đi khắp mặt sân trong khi các cầu thủ đổi chỗ qua lại cho nhau, Tây Ban Nha rút kiệt năng lượng của đối phương trước lúc tung nhát dao ngọt lịm như một đòn kết liễu trí mạng.
Đâu đó ở vùng đất của bia, Gegenpressing – thứ bóng đá điên cuồng và bốc lửa như những bài nhạc rock – được sản sinh ra. Người Đức “thờ phụng” tốc độ, sự trực diện và mạnh mẽ. Không thèm chơi mèo vờn chuột, họ lao vào với những cú đấm từ mọi hướng, theo mọi phương cách, vào bất cứ lúc nào có thể. Gegenpressing thăng hoa cháy bỏng trong sự hỗn loạn, còn kẻ đứng trước mặt họ nhanh chóng gục ngã vì mất phương hướng.
Từ trong bản chất của Tiki-Taka và Gegenpressing, “Đức” và “Tây Ban Nha” (theo tầng nghĩa là trường phái bóng đá) trở thành đối thủ xứng tầm nhất của nhau. Những trận đánh tưng bừng khói lửa giữa Manchester City (Pep Guardiola) và Liverpool (Jurgen Klopp) đánh dấu giai đoạn hoàng kim trên địa hạt chiến thuật túc cầu thế giới.
Nhưng thời thế thay đổi khiến các đội tuyển đại diện cho người Đức và Tây Ban Nha cũng đổi thay theo. Trùng hợp thay, Euro 2024 biến thành nơi phô diễn hình hài mới của “Cỗ xe tăng” cũng như “Bò tót”.
… cho đến giao thoa
Đức mềm mại
Dưới tay HLV Julian Nagelsmann, đội tuyển Đức giảm bớt sự hỗn loạn trong lối chơi, đồng thời chủ động kiểm soát bóng và phối hợp ngắn – trung bình nhiều hơn. Từ đầu giải đến nay, đoàn quân áo trắng đã thực hiện 2618 đường chuyền, xếp sau Bồ Đào Nha (2765) và Anh (2708). Trung bình mỗi trận, họ giữ bóng 62%, chỉ thấp hơn Bồ Đào Nha (65,3%).
Nhưng nếu như Anh và Bồ Đào Nha chưa mang lại đường nét tấn công gì rõ ràng, thì cách đá của Đức lại rất “có ý đồ”. Toni Kroos, với độ chuẩn xác gần bằng một cỗ máy, luôn trong trạng thái sẵn sàng gửi quả bóng lên trên. Chân chuyền 34 tuổi đã hoàn thành 125 đường chuyền xuyên tuyến tính đến trước vòng tứ kết Euro 2024, và không ai có thể sánh với anh ở thông số này.
Địa chỉ mà Kroos thường gửi bóng tới? Đó là nhóm Ilkay Gundogan, Jamal Musiala, Florian Wirtz và Kai Havertz. Musiala và Wirtz, trên giấy tờ, được bố trí ở hai bên cánh. Tuy vậy, thực tế họ không bám cánh mà thường xuyên di chuyển vào trong hoặc trung lộ, thậm chí còn dạt hẳn sang phía ngược lại để nhận bóng. Kai Havertz thì đã quá quen với vai trò số 9 ảo, còn Gundogan là bậc thầy trong việc len lỏi vào những kẽ hở ở khu vực 1/3 cuối sân.
Bốn cầu thủ này tạo thành bốn đỉnh của một hình khối biến đổi linh hoạt, làm nhiễu loạn trục giữa đối phương. Không khó để nhận ra đó là phương pháp điển hình của người… Tây Ban Nha. Người Đức tiếp nhận tâm thế ấy để làm mượt lối chơi, nhưng dĩ nhiên vẫn đảm bảo tốc độ và sự mạnh mẽ để duy trì tính sát thương.
Tây Ban Nha trực diện
Trong lúc Đức phần nào đó mềm mại hơn, thì Tây Ban Nha lại nhanh nhẹn và trực diện hơn. Số đường chuyền (2451) và tỷ lệ kiểm soát bóng (58,5%, giảm hẳn so với con số 75,8% hồi World Cup 2022) của La Roja đều thấp hơn Anh, Đức và Bồ Đào Nha. Tuy nhiên, các học trò của HLV Luis de la Fuente vẫn rất hiệu quả, với 9 pha lập công qua 4 trận – chỉ ít hơn… Đức (10).
Không như thời vàng son, những ngôi sao sáng nhất bên phía Tây Ban Nha tại Euro lần này là hai chân chạy cánh thực thụ: Lamine Yamal và Nico Williams. Tư duy chuyền về đã bị hạn chế đáng kể, thay vào đó, họ được khuyến khích rê dắt, vượt qua các hậu vệ và đưa bóng vào vùng cấm địa hoặc tự mình dứt điểm.
Bên cạnh Yamal và Williams, các cầu thủ còn lại của La Roja cũng sẵn lòng cầm bóng tiến về phía trước. Toàn đội Tây Ban Nha đang dẫn đầu Euro 2024 về số pha đi bóng tịnh tiến (32,5) và số cơ hội tạo ra từ các tình huống qua người (3,2) trong mỗi 90 phút. Ngay cả tần suất tạt cánh của họ mỗi trận (19,25 lần) cũng cao hơn hồi World Cup 2022 (17,25) và đang khá gần… Đức (20,5).
Tựu trung lại, Đức và Tây Ban Nha phiên bản Euro 2024 đang trình diễn tâm thế chơi bóng khác biệt so với chính họ nhưng lại tương đồng với nhau hơn. Cuộc đấu giữa đôi bên ở tứ kết Euro 2024, vì thế, mang đến sự giao thoa độc đáo. Thật tiếc khi một trong hai đội sẽ phải về nước sau loạt trận này, nhưng hãy vui mừng khi họ được chạm mặt nhau để tạo nên màn thư hùng thú vị nhất giải đấu năm nay.
*Thống kê tham khảo từ FBref, UEFA, FourFourTwo
NHẬN ĐỊNH: ĐỨC - TÂY BAN NHA | CHUNG KẾT SỚM, CHỜ ĐÓN BỮA TIỆC BÓNG ĐÁ ĐỈNH CAO | EURO 2024
Xem thêm:
