La Liga là giải đấu có lịch sử lâu đời, nằm trong số những giải vô địch quốc gia hàng đầu của châu Âu. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng SABA Sports tìm hiểu về lịch sử hình thành, phát triển của giải đấu cũng như những số liệu thống kê về La Liga mùa bóng 2024/25.
Lịch sử hình thành và phát triển của La Liga (giải VĐQG Tây Ban Nha)
Thành lập
Tháng 04/1928, Jose Maria Acha, một giám đốc tại CLB Arenas de Getxo, lần đầu tiên đề xuất ý tưởng về một giải đấu quốc gia ở Tây Ban Nha. Sau nhiều tranh luận về quy mô của giải và ai sẽ tham gia, Liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha (RFEF) cuối cùng đã thống nhất được 10 đội sẽ tham dự giải đấu đầu tiên vào năm 1929, thường gọi là Primera Division hay La Liga.
Theo đó, 10 CLB tham dự bao gồm Arenas, Barcelona, Real Madrid, Athletic Bilbao, Real Sociedad, Real Union, Atletico Madrid, Espanyol, Europa và Racing Santander. Trong đó, chỉ có 3 trong số 10 CLB sáng lập (Real Madrid, Barcelona và Athletic Bilbao) chưa bao giờ xuống hạng từ Primera Division. Barcelona là đội đã vô địch giải đấu đầu tiên.
Thập niên 1930
Mặc dù Barcelona vô địch La Liga đầu tiên và Real Madrid đã giành được những danh hiệu đầu tiên vào các năm 1932 và 1933, Athletic Bilbao mới là đội thống trị những năm 1930. Đội bóng xứ Basque đã đăng quang vào các năm 1930, 1931, 1934 và 1936, bên cạnh 4 danh hiệu Copa de Rey (Cúp Nhà vua Tây Ban Nha).
Bilbao cũng giành được chiến thắng đậm nhất trong lịch sử La Liga khi đánh bại Barcelona với tỷ số 12-1. Năm 1935, Real Betis, khi đó được gọi là Betis Balompie, đã giành được danh hiệu duy nhất của mình cho đến nay.
Trong cuộc Nội chiến Tây Ban Nha diễn ra từ năm 1936 đến 1939, Primera Division đã bị đình chỉ. Năm 1937, các đội ở khu vực Cộng hòa của Tây Ban Nha, ngoại trừ 2 đội bóng Madrid, thi đấu ở giải Địa Trung Hải và Barcelona trở thành nhà vô địch.
70 năm sau, vào ngày 28/09/2007, Barcelona đã yêu cầu RFEF công nhận danh hiệu đó là chức vô địch Liga. Hành động này được thực hiện sau khi RFEF được yêu cầu công nhận chiến thắng Copa de la Espana Libre của Levante tương tương với Copa del Rey. Tuy nhiên, cơ quan quản lý bóng đá Tây Ban Nha vẫn chưa đưa ra quyết định rõ ràng.
Thập niên 1940
Khi Primera Division trở lại sau nội chiến, Atletico Aviacion (ngày nay là Atletico Madrid), Valencia và Barcelona nổi lên như những CLB mạnh nhất. Atletico được trao suất thay thế cho Real Oviedo trong chiến dịch 1939/40, đội đã bị hư hại sân trong chiến tranh, và đã giành được danh hiệu. Họ sau đó bảo vệ thành công chức vô địch mùa giải 1940/41.
Trong khi đó, Valencia đã giành được các chức vô địch vào năm 1942, 1944 và 1947. Họ cũng là á quân vào các năm 1948 và 1949.
Athletic Bilbao là một trong những CLB bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi chiến tranh khi nhiều cầu thủ đã phải sống lưu vong ở Mỹ Latinh và rất ít người trở về. Tuy nhiên, nhờ việc tìm kiếm tài năng trẻ, họ đã tập hợp được một đội hình nổi tiếng gồm Rafael Iriondo, Venancio Perez, Jose Luis, Agustin Gainza và tiền đạo huyền thoại Telmo Zarra, giành nhiều thành công.
Bilbao đã giành cú đúp La Liga và Cúp Nhà vua vào năm 1943. Trong khi đó, họ giành thêm Cúp Nhà vua vào các năm 1944, 1945 và 1950, bên cạnh Copa Eva Duarte (tiền thân chính thức của Siêu cúp Tây Ban Nha). Sevilla cũng tận hưởng một kỷ nguyên vàng ngắn ngủi, về thứ 2 các năm 1940 và 1942 trước khi giành được danh hiệu duy nhất vào năm 1946.
Barcelona nổi lên
Trong khi đó, Barcelona bắt đầu nổi lên như một thế lực dưới thời của huyền thoại Josep Samitier. Với tư cách cầu thủ, ông đã ghi 133 bàn thắng, giúp CLB vô địch La Liga đầu tiên và 5 Copa del Rey. Năm 1944, Samitier trở lại Barcelona với tư cách HLV và dẫn dắt đội giành danh hiệu thứ 2 vào năm 1945.
Đội bóng xứ Catalan đã thống trị La Liga vào cuối những năm 1940, giành chức vô địch vào các năm 1948 và 1949. Tổng cộng, Barcelona đã giành 3 La Liga và 1 Copa Del Rey trong thập niên 1940.
Thập niên 1950
Mặc dù Atletico Madrid đã vô địch vào các năm 1950 và 1951, thập niên 1950 chứng kiến Barcelona tiếp tục thành công có được vào cuối những năm 1940. Họ đã giành cú đúp danh hiệu La Liga cùng Copa del Rey trong 2 mùa giải liên tiếp là 1951/52 và 1952/53. Đội bóng xứ Catalan cũng làm nên lịch sử khi giành được 5 danh hiệu trong năm 1952.
Trong những năm sau của thập niên 1950, Barcelona đã liên tiếp vô địch La Liga một lần nữa, giành danh hiệu vào các năm 1959 và 1960. Họ cũng đã giành cú đúp La Liga/Copa del Rey vào năm 1959, 3 cú đúp danh hiệu trong thập niên này.
Những năm 1950 cũng chứng kiến sự khởi đầu cho những năm tháng thống trị của Real Madrid. Đội hình với những huyền thoại như Alfredo Di Stefano, Ferenc Puskas, Raymond Kopa và Francisco Gento của Real đã thống trị nửa sau của thập niên 1950.
Đội bóng có biệt danh "Los Blancos" đã giành được danh hiệu liên tiếp vào các năm 1954, 1955. Sau khi Athletic Bilbao vô địch giải đấu vào năm 1956, Real đã tiếp tục lên ngôi vào các năm 1957 và 1958. Tổng lại, "Los Blancos" và Barcelona mỗi đội đã giành 4 danh hiệu trong thập niên này.
Thập niên 1960-1970
Real Madrid thống trị La Liga từ năm 1960 đến năm 1980 với 14 lần vô địch. Họ đã giành được 5 chức vô địch giải đấu liên tiếp từ năm 1961 đến năm 1964 cũng như giành được 3 cú đúp danh hiệu.
Trong những năm 1960 và 1970, chỉ có Atletico Madrid là thách thức thực sự cho Real. Đội bóng này đã 4 lần lên ngôi vào các năm 1966, 1970, 1973 và 1977. Họ cũng đứng thứ 2 vào các năm 1961, 1963 và 1965. Trong khi đó, Valencia giành chức vô địch vào năm 1971 còn Barcelona có danh hiệu thứ 9 vào năm 1974.
Thập niên 1980
Giai đoạn đầu của thập niên này chứng kiến sự thống trị của những CLB xứ Basque là Real Sociedad và Athletic Bilbao. Real Sociedad đã giành được các danh hiệu đầu tiên vào năm 1981 và 1982. Sau đó, Athletic Bilbao cũng giành được 2 chức vô địch La Liga liên tiếp vào năm 1983 và 1984, cũng giành Copa del Rey năm 1984.
Đến năm 1985, Barcelona đã giành được danh hiệu La Liga thứ 10. Ở những năm sau đó, Real Madrid đã trở lại ngôi vương khi họ giành 5 danh hiệu khác từ năm 1986 đến năm 1990.
Thập niên 1990
Năm 1988, huyền thoại Johan Cruyff trở lại Barcelona với tư cách HLV. Khi ông đến, đội bóng xứ Catalan chỉ giành được 2 chức vô địch La Liga trong 20 năm qua. Dưới sự dẫn dắt của "Thánh Johan", Barcelona đã đạt được thành công rực rỡ. Họ đã giành được cúp châu Âu (Champions League ngày nay) đầu tiên vào năm 1992 và 4 La Liga liên tiếp từ 1991 đến 1994.
Tổng cộng, huyền thoại Johan Cruyff đã giành được 11 danh hiệu trong 8 năm dẫn dắt Barcelona. Sau đó, chuỗi vô địch của đội bóng xứ Catalan kết thúc khi Real Madrid lên ngôi năm 1995. Năm 1996 chứng kiến Atletico Madrid vô địch trước khi Real lên ngôi một lần nữa vào năm 1997.
Sau thành công của huyền thoại Johan Cruyff, một người Hà Lan khác là HLV Louis van Gaal đã đến Barcelona và giúp đội bóng vô địch La Liga vào năm 1998 và 1999. Tổng cộng, đội bóng xứ Catalan đã lên ngôi 6 lần trong những năm 1990.
Thập niên 2000
Mùa giải 1999/2000 chứng kiến sự lên ngôi của nhà vô địch thứ 9 trong lịch sử khi Deportivo La Coruna vượt qua tất cả để giành danh hiệu. Trong khi đó, Valencia là một trong những đội bóng mạnh nhất châu Âu giai đoạn từ đầu đến giữa những năm 2000 và họ đã vô địch giải đấu vào năm 2002 và 2004 dưới sự dẫn dắt của HLV Rafael Benitez.
Real Madrid đã giành được danh hiệu La Liga đầu tiên của thế kỷ mới vào năm 2001 và sau đó đăng quang ở các năm 2003, 2007 và 2008. Trong khi đó, Barcelona có 3 lần lên ngôi ở giai đoạn này, vào các năm 2005, 2006 và 2009.
Thập niên 2010
Mùa giải 2009/10, Real đã đạt kỷ lục 96 điểm. Tuy nhiên, họ vẫn xếp sau Barcelona, đội đã thu về 99 điểm. Đội bóng xứ Catalan sau đó đã có chức vô địch thứ 3 liên tiếp vào mùa 2010/11 nhưng "Los Blancos" đã kết thúc sự chuỗi thắng đó vào mùa 2011/12.
Dưới sự dẫn dắt của HLV Jose Mourinho và những ngôi sao như Cristiano Ronaldo, Mesut Ozil và Karim Benzema trong đội hình, Real đã vô địch với kỷ lục 100 điểm, kỷ lục 121 bàn thắng và hiệu số bàn thắng bại kỷ lục +89. Sau đó, trong mùa giải 2012/13, Barcelona đã đòi lại ngôi vương, lên ngôi với thành tích 100 điểm như Real mùa trước.
Mùa giải 2013/14 chứng kiến Atletico giành được danh hiệu La Liga thứ 10 trong lịch sử của mình. Dưới sự dẫn dắt của HLV Diego Simeone, đội bóng thành Madrid đã giành chức vô địch lần đầu tiên kể từ năm 1996.
Mùa 2014/15, với bộ 3 Lionel Messi, Neymar và Luis Suarez trên hàng công, Barcelona đã làm nên lịch sử khi trở thành đội đầu tiên giành cú ăn 3 thứ 2 và giành cú đúp La Liga / Copa del Rey thứ 6. Họ đã bảo vệ thành công danh hiệu ở chiến dịch 2015/16 trước khi Real giành lại ngôi vương vào mùa 2016/17 dưới thời HLV Zinedine Zidane.
Các mùa giải 2017/18 và 2018/19 tiếp tục chứng kiến sự thống trị của Barcelona khi họ có được vinh quang (8 danh hiệu trong 11 năm). Đến chiến dịch 2019/20, Real đã đòi lại ngôi vương, vô địch trong mùa giải bị gián đoạn bởi đại dịch COVID-19.
Thập niên 2020
Sau chuỗi những chức vô địch liên tiếp của Real Madrid và Barcelona, Atletico đã phá vỡ thế thống trị này khi đăng quang vào mùa giải 2020/21. Tuy vậy, những chiến dịch sau đó, mọi thứ đã trở lại quỹ đạo quen thuộc. Real đã vô địch các mùa 2021/22 và 2023/24 trong khi Barcelona lên ngôi mùa 2022/23.
Năm 2023, La Liga đã đổi tên với logo và nhà tài trợ mới. EA (Electronic Arts) đã thay thế gã khổng lồ dịch vụ tài chính của Tây Ban Nha là Santander, nhà tài trợ chính của giải đấu trong 7 năm. LaLiga EA sports là tên chính thức của giải đấu, bắt đầu từ mùa 2023/24 và trong 4 mùa giải tiếp theo.
Số liệu thống kê về La Liga 24/25
Vòng đấu
La Liga mùa giải 2024/25 bắt đầu vào ngày 15/08/2024 theo giờ địa phương và dự kiến kết thúc vào ngày 25/05/2025. Các đội sẽ gặp 19 đối thủ của mình 2 lần trong mùa giải, 1 trên sân nhà và 1 trên sân khách, tạo thành 38 vòng đấu. Hiện tại, La Liga mùa bóng năm nay đã bước đến vòng đấu thứ 12. Sau đây là một số số liệu thống kê về La Liga 2024/25:
- Số trận đã chơi: 118
- Số bàn thắng: 298 (trung bình 2.53 bàn/trận)
- Chiến thắng đậm nhất trên sân nhà: Barcelona 7-0 Real Valladolid (31/08/2024)
- Chiến thắng đậm nhất trên sân khách: Villarreal 1-5 Barcelona (22/09/2024)
- Trận đấu có nhiều bàn thắng nhất: Villarreal 4-3 Celta Vigo (26/08/2024), Barcelona 7-0 Valladolid (31/08/2024), Girona 4-3 Leganes (02/11/2024)
- Trận đấu có lượng khán giả tham dự đông nhất: 78,192 (Real Madrid 0-4 Barcelona, 26/10/2014)
- Trận đấu có lượng khán giả tham dự ít nhất: 8.304 (Leganes 0-2 Athletic Bilbao, 19/09/2024)
- Tổng khán giả: 3,574,489 (30,292/trận)
* Số liệu tính đến ngày 03/11/2024
Cầu thủ
- Cầu thủ ghi bàn thắng đầu tiên: Oihan Sancet - Athletic Bilbao (Athletic Bilbao 1-1 Getafe, 15/08/2024)
- Cầu thủ ghi nhiều bàn thắng nhất: Robert Lewandowski - Barcelona (14 bàn, trung bình 1.17 bàn mỗi trận)
- Cầu thủ có nhiều kiến tạo nhất: Lamine Yamal - Barcelona (7, trung bình 0.58 kiến tạo mỗi trận)
- Thủ môn có nhiều pha cứu thua nhất: Joan Garcia - Espanyol (52)
- Cầu thủ nhận thẻ vàng nhiều nhất: Abdel Abqar - Alaves (6)
Câu lạc bộ
- Câu lạc bộ ghi bàn nhiều nhất: Barcelona (40)
- Câu lạc bộ ghi bàn ít nhất: Valencia, Getafe (8)
- Câu lạc bộ nhận nhiều bàn thua nhất: Real Valladolid (24)
- Câu lạc bộ nhận số bàn thua thấp nhất: Atletico Madrid (7)
- Câu lạc bộ nhận thẻ vàng nhiều nhất: Real Valladolid (38)
- Câu lạc bộ nhận ít thẻ vàng nhất: Real Madrid (19)
- Câu lạc bộ nhận nhiều thẻ đỏ nhất: Sevilla (4)
- Câu lạc bộ nhận thẻ đỏ ít nhất: Espanyol, Las Palmas, Leganes, Osasuna (0)
- Chuỗi thắng dài nhất: Barcelona (7 trận)
- Chuỗi bất bại dài nhất: Atletico Madrid, Real Madrid (10 trận)
- Chuỗi trận không giành chiến thắng dài nhất: Las Palmas (9 trận)
- Chuỗi thua dài nhất: Alaves (5 trận)
Bảng xếp hạng
Tính đến hiện tại, Barcelona đang là đội dẫn đầu trên BXH La Liga mùa giải 2024/25. Đội bóng xứ Catalan đã thể hiện phong độ ấn tượng giai đoạn đầu chiến dịch, thắng 11 và thua 1, tạo khoảng cách 9 điểm với đội xếp thứ 2 là Real Madrid nhưng thi đấu nhiều hơn 1 trận.
Bên cạnh Barcelona và Real, Atletico Madrid và Villarreal cũng góp mặt trong top 4. Đây là 4 vị trí sẽ giành được quyền tham dự Champions League mùa tới. Trong khi đó, 3 suất xuống hạng đang thuộc về Las Palmas, Valladolid và Valencia.
Trên đây là những thông tin về lịch sử hình thành, phát triển của giải vô địch quốc gia Tây Ban Nha cũng như những số liệu thống kê về La Liga mùa bóng 2024/25. Đừng quên theo dõi SABA Sports để biết thêm thông tin về những giải đấu lớn khác nhé!
VIDEO REAL MADRID ĐÃ TRỞ LẠI ĐỈNH CAO LA LIGA NHƯ THẾ NÀO?
Xem thêm:
Những điều cần biết về danh hiệu Vua phá lưới La Liga (Pichichi)
Nhìn lại đội hình Real Madrid mùa giải 2017/18
Đội hình Barca mùa giải 2010/11: Siêu sao hội tụ, thống trị châu Âu
